Έκτοπη οστεοποίηση είναι ο σχηματισμός οστίτη ιστού στα μαλακά μόρια δηλ. εκεί που δεν προβλέπεται.
Πρέπει να διαχωρίζεται από την έκτοπη ασβεστοποίηση όπου σχηματίζεται ασβεστοποίηση (Heterotopic calcification) και όχι οστίτης ιστός. Επίσης πρέπει να διαχωρίζεται από τον υπερτροφικό πώρο που δημιουργείται κατά την πώρωση των καταγμάτων πέριξ της καταγματικής εστίας.
Παλαιότερα αναφερόμαστε στη παθολογία της έκτοπης οστεοποίησης και με τον όρο οστεοποιός μυίτις. Βέβαια και σήμερα ακόμη πολλοί χρησιμοποιούν και τους δύο όρους για να εκφράσουν την ίδια παθολογία με λίγες μικροδιαφορές που νομίζω ότι πρέπει να καταργηθούν. Διεθνώς για τους δύο αυτούς πλέον χρησιμοποιούμενους όρους οι όροι που χρησιμοποιούνται είναι Heterotopic ossification, myositis ossificans.
Υπάρχουν πολλοί τοπικοί και γενικοί παράγοντες που ενοχοποιούνται για το σχηματισμό έκτοπου οστού. Τοπικοί παράγοντες είναι το τραύμα, όπως τα κατάγματα, εξαρθρήματα, εγκαύματα και οι εγχειρήσεις. Γενικοί παράγοντες είναι νόσοι του νευρικού συστήματος, όπως κατά πλάκας σκλήρυνση, μεταβολικά νοσήματα, παράλυση από βλάβη του νωτιαίου μυελού ή εγκεφαλική βλάβη, επί μακρόν μηχανικός αερισμός κ.α.
Ο μηχανισμός έναρξης σχηματισμού νέου οστού είναι η μετατροπή πρόδρομων μεσεγχυματικών κυττάρων σε οστεοβλαστικά κύτταρα αλλά ποιό είναι το εναρκτήριο λάκτισμα γι’ αυτό είναι άγνωστο. Η διεθνής βιβλιογραφία έχει ασχοληθεί εκτεταμένα τα τελευταία χρόνια με την επιπλοκή αυτή μια και σε μεγάλο ποσοστό εμφανίζεται σαν επιπλοκή μετά από ολικές αρθροπλαστικές του ισχίου που έχει σαν αποτέλεσμα τη δυσλειτουργία της άρθρωσης και συνεπώς τη σχετική αποτυχία της ολικής αρθροπλαστικής.
Στα αρχικά στάδια της νόσου παρουσιάζει κλινική εικόνα φλεγμονής, φλεβοθρόμβωσης ή όγκου της περιοχής και πρέπει να γίνει διαφορική διάγνωση. Νωρίς απεικονιστικά ευρήματα έχουμε με τη μαγνητική τομογραφία, το υπερηχογράφημα και το σπινθηρογράφημα. Από τις αιματολογικές εξετάσεις έχουμε αύξηση της αλκαλικής φωσφατάσης , της υδρόξυπρολίνης ούρων 24ωρου και της προσταγλανδίνηςΕ2 ούρων 24ωρου.
Συχνότερη ένδειξη για χειρουργική εξαίρεση του έκτοπου οστού αποτελεί η δυσλειτουργία της άρθρωσης και σπανιότερα πιεστικά φαινόμενα επί του δέρματος και των νεύρων.
Απαραίτητος προεγχειρητικός έλεγχος εκτός από το τυπικό ιστορικό και την κλινική εκτίμηση της γενικής κατάστασης του ασθενούς όπως ύπαρξη σπαστικότητας, τραχειοστομίες, στένωση τραχείας, κατακλίσεις που συνήθως παρουσιάζουν ασθενείς που έχουν νοσηλευτεί στη ΜΕΘ είναι το επίπεδο της αλκαλικής φωσφατάσης και το σπινθηρογράφημα τριών φάσεων με Te99 το οποίο πρέπει να είναι ψυχρό.
Διεγχειρητικά χρειάζεται προσοχή να μη τρώσουμε αγγεία, νεύρα να μη προκαλέσουμε κάταγμα και να γίνει επαρκής αφαίρεση του οστού ώστε να έχουμε αποκατάσταση της κινητικότητας της άρθρωσης και μείωση της πιθανότητας υποτροπής.
Μετεγχειρητικά πρέπει να εφαρμόζουμε πρόγραμμα νωρίς κινητοποίησης με μερική φόρτιση και αγωγή για πρόληψη της υποτροπής της έκτοπης οστεοποιησης. Τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα είναι τα αντιφλεγμωνώδη μη στεροειδή και τα διφωσφωνικά νέας γενιάς.children-orthopaedics.gr.
ΥΓΕΙΑ & ΑΝΑΠΗΡΙΑ 